Merhaba;
Mesleki Eğitim ve Mesleki Yeterlilik Belgeleri nedir? Arasındaki farklar nelerdir? Belge zorunlulukları nelerdir?
Bilindiği üzere Kanunen çalışanların alması gereken eğitim ve belgeler bulunmaktadır. Bu eğitimler ve belgelerden en çok karıştırılan ve bilgi kirliliği olan konuyu detaylandıralım.
MESLEKİ EĞİTİM BELGESİ NEDİR?
Mesleki eğitim belgeleri 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa göre belirlenen tehlikeli ve çok tehlikeli (TÇTİ) sınıfta yer alan, belirtilen işleri ve bu işlerde çalışanların alması gereken zorunlu eğitim belgeleridir. İş hayatında 40 saatlik eğitim olarak bilinmekedir. (Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü KURS BİTİRME BELGESİ)
Mesleki eğitimin amacı:
Örgün veya yaygın eğitim yoluyla bireyleri mesleğe hazırlamak, meslek sahibi olanların mesleklerindeki gelişimlerini ve yeni mesleklere uyumlarını sağlamak amacıyla gerekli bilgi, beceri, tavır ve değer duygularını geliştiren ve bireylerin fiziki, sosyal, kültürel ve ekonomik yeteneklerinin gelişim sürecinin bir plan içerisinde yürütülmesini sağlayan eğitimi, ifade eder.
Mesleki eğitim zorunluluğu
Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde çalışacakların, işe alınmadan önce, mesleki eğitime tabi tutulmaları zorunludur. TÇTİ yer alan işlerde fiilen çalıştırılacakların, yaptığı işe uygun aşağıda belirtilen belgelerden birisine sahip olmaları zorunludur.
3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununa göre verilen diploma, bitirme belgesi, yetki belgesi, sertifika, bağımsız işyeri açma belgesi, kalfalık, ustalık ve usta öğreticilik belgelerinden birisi, mesleki eğitim kursları veya mesleki eğitim modülü/kursları ile eşit süreli olmak koşuluyla işbaşı eğitim programları sonucu alınan belgeler, Resmî Gazete'de yayımlanan Meslekî Yeterlilik, Sınav ve Belgelendirme Yönetmeliği kapsamında verilen meslekî yeterlilik belgeleri, Millî Eğitim Bakanlığı ile birinci fıkranın (d) bendinde sayılan kurum ve kuruluşlar arasında yapılacak protokoller çerçevesinde verilecek en az 32 saatlik eğitim modüllerinden geçirilerek alınan eğitimler sonucu düzenlenecek belgelere sahip olanlar bu yönetmelik kapsamında mesleki eğitim almış olarak kabul edilir.
Mesleki eğitim zorunluluğunun denetlenmesi
TÇTİ yer alan işlerde çalıştırılacakların yapılan işe uygun mesleki eğitim belgesi olarak diploma, sertifika veya belgelerinin bulunup bulunmadığı hususu, Bakanlık iş müfettişleri tarafından denetlenir.
İşverenler, bu Yönetmelik kapsamında yer alan işlerde çalıştırılacakların mesleki eğitim belgelerinin bir örneğini özlük dosyalarında saklamak ve istendiğinde yetkili memurlara göstermek zorundadır.
MESLEKİ YETERLİLİK BELGESİ NEDİR?
MYK tarafından yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarınca, yetki kapsamlarında yer alan ulusal yeterlilik(ler)de tanımlanmış esaslara göre yürütülen ölçme değerlendirme faaliyetleri sonucunda başarılı olan bireyler için düzenlenen ve bireyin söz konusu ulusal yeterlilikte belirtilen öğrenme kazanımlarına (bilgi, beceri ve yetkinlik) sahip olduğunu gösteren belgelerdir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı 4 Nisan 2015 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda kabul edilerek 6645 sayılı kanun numarası ile yasalaştı. Kanun 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanununda da önemli değişiklikler yaptı. Bu değişikliklerin en önemlilerinden biri şüphesiz çalışma ve iş dünyasını yakından ilgilendiren belge zorunluluğu getirilen meslekler olmuştur. Kanuna göre; “Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerden olup, Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından standardı yayımlanan ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılacak tebliğlerde belirtilen mesleklerde, tebliğlerin yayım tarihinden itibaren on iki ay sonra Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanununda düzenlenen esaslara göre Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip olmayan kişiler çalıştırılamayacaktır.” Maddesi oldu. Bu maddeye istinaden 5544 sayılı kanun gereği TÇTİ’de çalışanların/çalışmak isteyenlerin daha önce mesleki belgesi olmayanlar veya daha önce almış oldukları MESLEKİ EĞİTİM BELGELERİ,KURS BİTİRME BELGELERİ, MYK Tarafından onaylanmamış eğitim belgleri, MYK tarafından yayınlanan mesleklerde MESLEKİ YETERLİLİK BELGELERİ alması gerekmektedir.
Şuan 143 meslekte geçerli olmak üzere MESLEKİ YETERLİLİK BELGESİ bulunmaktadır. Bu belgeler kamera eşliğinde teorik sınav ve performans sınavı ile birlikte yapılan sınavlardan başarılı olanların aldığı MESLEKİ YETERLİLİK BELGELERİ’dir.
Mesleki Yeterlilik Belgelerini MYK tarafından yetkilendirilmiş ve TÜRKAK tarafından akredite edilmiş YETKİLENDİRİLMİŞ BELGE KURULUŞLARI aracılığı ile düzenlenmektedir.
Mesleki Yeterlilik belgelerinde kanunen 31 Aralık 2019 gününe kadar Sınav ve belge ücretlerinin ödemelerinin tamamı İşsizlik fonundan karşılanmaktadır. (İşveren veya bireysel olarak adaylar önce ödemelerini yetkilendirilmiş kuruluşa yapacaklar ve sınavlardan başarılı olmaları halinde veyda daha önce teşvikten yararlanmayan adayların ödemeleri teşvik kapsamında iade edilmektedir. Her adayın 3 sınav hakkı bulunmaktadır. Sınavlardan başarısız olanların ücret iadeleri yapılmamaktadır.)
*** Teşvik bedeli iade süresi ve miktarları 2020 yılı için henüz resmi gazete yayımlanmadı. 2021 yıl sonuna kadar uzaması bekleniliyor.
MESLEKİ YETERLİLİK BELGESİNDEN MUAF OLANLAR
Resmi gazetede 11 KASIM 2018 tarihinde 30592 sayılı yayınlanan tebliğ ile 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununa göre ustalık belgesi almış olanlar ile Millî Eğitim Bakanlığına bağlı meslekî ve teknik eğitim okullarından ve üniversitelerin meslekî ve teknik eğitim veren okul ve bölümlerinden mezun olup, diplomalarında veya ustalık belgelerinde belirtilen bölüm, alan ve dallarda çalışanlardan Mesleki yeterlilik belge şartı aranmaz.
Daha detaylı bilgi için bilgi@ikplus.net iletişime geçebilirsiniz.
Hoşcakalın.
